I Festiwal Ciemnego Nieba - sprawozdanie

W dniach 9-12 sierpnia 2013r. na terenie Sopotni Wielkiej odbył się wakacyjny zjazd Stowarzyszenia POLARIS - OPP i Programu Ciemne Niebo - Polska, jako I Festiwal Ciemnego Nieba. Blisko setka uczestników nocnych obserwacji Perseidów, słuchaczy prelekcji, miłośników astronomii oraz turystów i osób zwiedzających atrakcje Astroturystyki lokalnej, ożywiła znów wieloletnią tradycję spotkań pod ciemnym niebem.

 

 


Zjazd zapowiadał się na początku jako kameralna impreza w gronie osób zrzeszonych w naszej organizacji, jednak ostatnie dni obfitujące w tematykę "spadających gwiazd" czyli Perseidów, rozgrzały media poszukujące wszelkich informacji na ten temat. Efektem tego bumu zainteresowania było kilkanaście artykułów, zapowiedzi w internecie, a nawet informacji podawanych w radiu i telewizji regionalnej o organizowanym w Sopotni Wielkiej Festiwalu Ciemnego Nieba.


[posłuchaj wywiadu z Radia Bielsko - 09.08.2013r. - audycja Gość radia Bielsko]


W okolicznych miejscowościach pojawiły się natomiast wydane przez naszą organizację plakaty, zapraszające do wspólnych obserwacji ciemnego nieba w kulminacyjnym momencie zjazdu - noc z 10 na 11 sierpnia 2013r.



Festiwalową sobotę otwarliśmy prelekcjami zaproszonych gości, którzy w sposób szczególny zajęli się w swoich prezentacjach problematyką ochrony ciemnego nieba. Uczestnicy mogli wysłuchać m.in. wystąpień zawodowego astronoma, fotografa, prawnika, pracownika NGO, a także spotkać wielu pasjonatów astronomii i popularyzatorów ochrony naturalnej ciemności nocy.

 

Pogoda tego dnia nie napawała jednak wielką nadzieją na obserwację Perseidów i ciemnego nieba, gdyż przez całą sobotę Sopotnię Wielką spowijała gęsta mgła, której towarzyszyły opady deszczu i niespotykany od kilkunastu dni, wyjątkowo przenikliwy chłód. W związku z powyższym o godz. 22:00 gromadzących się przed siedzibą POLARIS-OPP gości i uczestników Festiwalu, zaproszono do pomieszczenia z makietą Sopotni Wielkiej 2050 na seans o ochronie ciemnego nieba i pokaz wirtualnego nieba. Była więc okazja poznania zasad racjonalnej polityki oświetleniowej i uzyskania odpowiedzi na nurtujące pytania, dlaczego warto redukować zanieczyszczenie światłem oraz w jaki sposób. Po zakończeniu seansu, zgodnie z prognozami satelitarnymi niebo nad Sopotnią Wielką zaczęło się rozpogadzać. Rozpoczęto więc intensywne przygotowania do opóźnionej już nieco obserwacji astronomicznej. W ruch poszły teleskopy, łóżka polowe do wizualnych obserwacji meteorów w pozycji leżącej, Mobilne Obserwatorium TARPAN, a nawet nagłośnienie plenerowe aby rzeczonej obserwacji astronomicznej nadać odpowiednią oprawę muzyczną godną Festiwalu Ciemnego Nieba.

 


Za punkt działań tej nocy posłużyło Miejsce Obserwacyjne nr 7, zlokalizowane w centralnej części pól w Sopotni Wielkiej pomiędzy kościołem a remizą OSP. W tym celu za zgodą Urzędu Gminy Jeleśnia wyłączono z ruchu drogę nr 600189S, aby zarówno teleskopy jak i stanowiska "leżakujących obserwatorów", rozłożyć bezpiecznie na utwardzonym podłożu. Rozwiązanie to ograniczyło również zjawisko oślepienia uczestników obserwacji przez poruszające się tą drogą samochody.


 


Działania te okazały się słuszne, gdyż po godz 1:00 w nocy, oczom ponad 30-tki obserwatorów ukazały się przepiękne gwiazdy wraz z Drogą Mleczną, licznymi obiektami głębokiego kosmosu i ciemnym niebem, chronionym dodatkowo tej nocy dzięki wygaszeniu całego oświetlenia fasady kościoła. Na liście obserwowanych obiektów znalazły się tej nocy nie tylko Perseidy (ponad 50 odnotowanych zjawisk jaśniejszych niż 2mag.), ale i także kilkanaście obiektów z katalogu Messiera i NGC, a także planety Jowisz i Mars już nad samym rankiem. Niestety w przeciwieństwie do poprzednich, sierpniowych nocy, ta akurat nie należała do zbyt ciepłych, gdyż temperatura na M/O-7 spadła do 7 st. C.

 
Słoneczną i ciepłą niedzielę Festiwalu, wypełniły kolejne prelekcje i dyskusje na temat ochrony ciemnego nieba i astronomii. Była okazja wysłuchania m.in. prelekcji na temat metod pomiarowych zanieczyszczenia nieba sztucznym światłem wraz z przeglądem najnowszych zdjęć satelitarnych, poznania pracy astronautów w postaci seansu na pokładzie Młodzieżowej Stacji Kosmicznej YSS, kolejnego obejrzenia wirtualnego pokazu astronomicznego nad makietą Sopotni Wielkiej, a także przygotowano sprzęt do kolejnej obserwacji nieba. Tym razem jednak za miejsce obserwacyjne wybrano stanowisko nr 1 znajdujące się tuż przed siedzibą POLARIS - OPP, gdzie rozłożono teleskopy, lornetki na statywach, a nawet aparaty fotograficzne do "łapania" przelatujących po niebie Perseidów. Niestety pogoda nie była już tak łaskawa i dużą część nocy trzeba było poświęcić na wyczekiwanie, aby chmury ustąpiły z nieboskłonu. Mimo tego udało się odnotować m.in. przelatującą stację ISS, kilkanaście obiektów mgławicowych i galaktyk, gromad gwiazd i układów podwójnych lub wielokrotnych, a także kolejną "garść" meteorów, które i tej nocy dały piękny popis w ilości co najmniej kilkudziesięciu.


 


Poniedziałek poświęcony był już na administrację oraz relaks na terenie Żywieckiego Parku Krajobrazowego, gdzie rozpoczął się sezon na czarne jeżyny. Odbyło się także zebranie Zarządu, podczas którego podjęto decyzję o uruchomieniu w najbliższym czasie nowej platformy informacyjno-aktywizacyjnej Programu Ciemne Niebo - Polska.

O I Festiwalu Ciemnego Nieba rozpisały się liczne media, a także gościła u nas ekipa TVP 3, której materiał można obejrzeć w wydaniu Aktualności z regionu z dn. 11 sierpnia 2013r. (11. minuta  42. sekunda materiału).

http://www.super-nowa.pl/art.php?i=25585

http://bielskobiala.gazeta.pl/bielskobiala/1,88025,14395972,Meteory_pojawiaja_sie_na_niebie__ Gdzie_to_ogladac_.html

http://wyborcza.pl/1,75400,14411112,Nadciaga_noc_komety__ognistych_me teorow_deszcz_.html

http://www.radiobielsko.pl/news/18673-Spogladajac-w-niebo-.html

http://bielskobiala.gazeta.pl/bielskobiala/1,88025,14423713,Zadbali_o_ciemne_niebo__Widzieli_ mglawice_i_roj_meteorow.html#TRLokBielTxt?bo=1
 


Również swój własny materiał informacyjny nakręcił koordynator działu audiowizualnego w ramach struktury Stowarzyszenia POLARIS - OPP:

 

 

Na kolejny Festiwal Ciemnego Nieba zapraszamy już za niecały rok!